As of 18 August 2010, you must register to edit pages on Rodovid (except Rodovid Engine).

From Rodovid EN

Lineage	Lauczowie
Sex	Female
Full name (at birth)	Paulina Laucz
Other last names	Wilkońska
Parents ♂ Karol Laucz [Lauczowie] ♀ Regina Zadolska (Laucz) [Zadolscy]
Wiki-page	wikipedia:pl:Paulina_Wilkońska

Events

1815 birth:

marriage: ♂ August Wilkoński [Wilkońscy]

1875 death:

Notes

Paulina Wilkońska (ok. 1815-1875) – jedna z pierwszych Polek zarabiających na życie pracą literacką; tłumaczka i redaktorka, autorka licznych romansów historycznych i powieści współczesnych, tekstów publicystycznych, pamiętników oraz listów.

Na świat przyszła w 1815 roku w Swarzędzu pod Poznaniem, jej matką była Regina z Zadolskich, a ojcem dzierżawca lasów państwowych, Karol Laucz. Wykształcenie przyjęła na pensji w Poznaniu. W roku 1832 wzięła ślub ze sporo od niej starszym Augustem Wilkońskim, absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego, skazanym za udział w powstaniu listopadowym oraz wyzwanie na pojedynek i zranienie oficera pruskiego. Ślub odbył się w czasie krótkiego okolicznościowego urlopu skazańca, a zaraz po ceremonii nowożeńcy przeprowadzili się do twierdzy w Głogowie, gdzie Augusta czekało jeszcze 12 lat więzienia.

Tony wypisanych podań i łut szczęścia sprawiły, że już w 1836 roku August został zwolniony z więzienia i małżonkowie rozpoczęli kolejny etap życia, kontrastujący z przykrymi doświadczeniami zamknięcia za murami twierdzy. Często zmieniali miejsce zamieszkania, najpierw przebywali w Berlinie, potem w Warszawie, następnie przez rok dzierżawili wieś Garbatka w Lubelskiem, a potem ponad dwa lata żyli w Tynicy pod Radomiem.

W roku 1840 zdecydowali się osiąść na stałe w Warszawie, gdzie wiedli intensywne życie literackie i towarzyskie: Pisaliśmy zatem oboje, a potem czytywali sobie nawzajem, cośmy poklecili. Ja śmiałam się, rozweselona obrazkami jego, Augusta oko zwilgotniało niekiedy przy którym z tkliwszych ustępów powiastki mojej. A nie było rywalizacji pomiędzy nami, bośmy sobie w drogę nie wchodzili wcale.

Organizowane co wtorek spotkania stołecznych literatów i dziennikarzy w domostwie Wilkońskich przeszły do historii jako jeden z sygnałów podtrzymania tradycji rozbitej już Cyganerii warszawskiej, a dokładnie prześmiewczo-ironicznej krytyki rozbudowanego ceremoniału i bufonady. Zawiązane „stowarzyszenie” o nazwie Cech Głupców było aktywne w latach 1844-1846, prezesem był sam Wilkoński, słynny humorysta i autor Ramot i Ramotek, do Cechu należeli m.in. Narcyza Żmichowska (Dziwnie Głupia), Teofil Lenartowicz (Tkliwie Głupi) czy Aleksander Niewiarowski (Wcześnie Głupi). Cech specjalizował się w utworach satyrycznych i humorystycznych różnego gatunku (wiersze, rysunki, utwory prozatorskie). Wilkońska edytowała z mężem efekt spotkań Cechu Głupców, pismo Dzwon Literacki, czyli zebrane prace pisemne, obowiązujące w comiesięcznym rozrachunku każdą zrzeszoną osobę. W 1846 roku ze względu na represje policji carskiej archiwum Cechu zostało zniszczone.

Paulina prowadziła salon, do którego bywalców należeli najważniejsi intelektualiści i literaci Warszawy. Środowisko „Biblioteki Warszawskiej”, „Przeglądu Naukowego” i Cyganerię warszawską empatycznie i barwnie opisała Paulina w swym najsłynniejszym dziele: Wspomnienia o życiu towarzyskim w Warszawie (1871).

Czas literackiej aktywności zakończył się dla Wilkońskich z roku 1848, kiedy władze carskie zarzuciły Augustowi utrzymywanie kontaktu z rewolucjonistami na emigracji. Oskarżony przez rok więziony był w Cytadeli, skąd przeniesiono go do twierdzy w Zamościu. Paulina po raz kolejny postanowiła dołączyć do męża w więzieniu: spędzili tu kolejny rok życia. Z końcem 1850 roku wrócili do Warszawy, gdzie nie zaznali długo spokoju. Po kilku miesiącach August otrzymał nakaz natychmiastowego opuszczenia Królestwa. Wyjechali do Karlsbadu, po czym powrócili w swe rodzinne strony, do majątku Siekierki w Poznańskiem. Wilkoński zmarł w lutym następnego roku. Paulina po śmierci męża tylko raz opuściła Wielkopolskę. Zmarła w Poznaniu 9 czerwca 1875 roku.

From grandparents to grandchildren